Gorllewin Cymru

Cysyll­ti­adau Cymunedol 

I ni, rhan fawr o ben­derfynu cym­ryd rhan yn Nydd Sul Fferm Agored LEAF oedd cysyll­tu â’n cymuned leol. Er ein bod yn byw mewn ardal wledig, nid yw llaw­er o bobl yn gwybod beth sydd yn mynd ymlaen yn y caeau o’u ham­gylch. Heb siop ben­tref na tha­farn, nid oes man natu­ri­ol i bobl ddod at ei gily­dd. Fel­ly, roedd Dydd Sul Fferm Agored LEAF yn gyfle gwych i ni greu dig­wyd­di­ad i’r gymuned gyfan a dod â nhw yn agosach at ffermio. 

Ein pry­der mwyaf oedd p’un a fyd­dai pobl yn dod yma! Wrth fyw yng nghefn gwlad Gor­llewin Cym­ru, roed­dem yn med­dwl y byd­dai gan bawb gysyll­ti­ad â ffermio, fel­ly pam fyd­den nhw’n dod i ddi­wrn­od agored ar fferm! Yn fferm tir pori, roed­dem yn med­dwl hefyd tybed a fyd­dai gen­nym ddigon i’w ddan­gos i bobl. Ond i’r gwrth­wyneb! Siaradom gyda llaw­er o bobl ymlaen llaw â’n sicrhaodd nad oedd ots pa mor syl­faenol oedd y diwrn­od, i ymwel­wyr, roedd yn rhy­w­beth gwa­hanol i’w wneud. Fel­ly, pen­derfynom fen­tro, ac rwyf mor falch ein bod wedi gwneud. 

Rhan­nu ein Stori 

Roed­dem eisi­au dan­gos real­i­ti rhedeg fferm gymysg, fach. Cyn­haliom ard­dan­gosi­adau godro, ard­dan­gos­fa beiri­an­nau statig, roedd gen­nym fwrdd natur syml gyda binocwlars i bobl eu defny­d­dio, ac roedd ymwel­wyr hefyd yn gal­lu mynd yn agos at ein defaid a’n lloi ac eistedd ar drac­tor — ffe­fryn mawr ymh­lith plant a’u rhieni! 

Roedd helpu pobl i wneud y cysyll­ti­ad rhwng beth sy’n dig­wydd ar fferm gymysg yng Ngor­llewin Cym­ru a’r hyn maent yn ei weld ar sil­f­foedd yr arch­farch­nad, yn gymhel­liant mawr i fod yn rhan o’r dig­wyd­di­ad Dydd Sul Fferm Agored. Gan ein bod yn cyflen­wi ein llaeth i Arla, roedd gen­nym fwrdd bla­su Arla tu allan i’r parl­wr godro, fel­ly pan fyddai’r ymwel­wyr yn gweld y gwartheg yn cael eu gor­do, roed­dent yn gal­lu bla­su rhai o’r cyn­hyr­chion o’n llaeth ni! 

Yn ogys­tal, fe wnaethom redeg caf­fi bach a choginio crem­pogau, fel bod pobl yn gal­lu gweld y cyn­hwy­s­ion crai a blasu’r cyn­nyrch terfynol – eto, roedd yn ffordd bwerus iawn o helpu pobl i wneud y cyswllt han­fodol hwn­nw rhwng bwyd a ffermio. 

Chwifio’r fan­er dros Amaethy­d­di­aeth Prydain 

I ni, roedd bod yn rhan o Ddy­dd Sul Fferm Agored LEAF yn golygu estyn allan i’n cymuned leol a dyna’n union â’n gal­lu­o­godd ni i wneud. Roedd dosbarthu’r gwa­hod­di­adau â llaw, gwneud cyswllt â chym­do­gion a dweud wrthynt am ein dig­wyd­di­ad yn rhoi bod­dhad mawr i ni. Rwy’n cre­du bod gwybod ein bod yn cyn­nal dig­wyd­di­ad cymunedol rhad ac am ddim yn anfon neges rymus iawn. Hefyd, dywe­dodd cym­do­gion sy’n ffermio a fyny­chodd faint yr oed­dent yn gwerth­fawro­gi gweld pobl nad oedd gand­dynt gyswllt rhe­o­laidd â nhw. Mae hyn mor bwysig mewn cymuned wledig fach. 

Roedd llaw­er o ade­gau arben­nig yn ystod y dydd. Un peth cofi­ad­wy oedd gweld wynebau pobl yn goleuo pan oed­dent gyda’r ani­feil­i­aid a gweld eu hymdeim­lad o ryfed­du at yr hyn rydym yn ei wneud. Gofynn­odd un ferch fach a oedd dolffini­aid yn byw yn y tanc slyri — mae hyn yn ein hatgoffa’n gadarn fod angen gwiri­oned­dol, hyd yn oed mewn ardaloedd gwledig, i gyny­d­du ymwyby­d­di­aeth o ffermio a chyn­hyrchu bwyd. 

Mae’n ein cymuned leol yn ein hadna­bod ni nawr, nid y bobl hyn­ny sy’n eistedd yn y trac­tor ydyn ni mwy­ach! Mae gand­dynt ddealltwriaeth o’r hyn rydyn ni’n ei wneud, beth sy’n mynd ymlaen yn y caeau, faint o bwys rydym yn ei roi ar iechyd a lles ani­feil­i­aid, lefel tech­no­leg ar y fferm, gwybod beth rwy’n ei wneud pan fyd­dant yn fy ngweld i’n cerdded o amgylch gyda’r mesury­dd plât. Mae gen­nym berthy­nas barhaus â nhw — drwy gydol y flwyd­dyn. Yn ben­dant, mae wedi ​‘ennill ychy­dig o ffafr’ i ni ar gyfer yr ade­gau anodd hyn­ny yn y flwyd­dyn pan fyd­dwn ni’n gwas­garu slyri ar bryn­hawn Sul! 

Gwer­si a Ddysgwyd 

At ei gily­dd, fe wnaeth pawb a ddaeth yma gael diwrn­od da iawn, a byd­dwn yn ben­dant yn cyfra­no­gi bob blwyd­dyn. Erbyn hyn, rydym yn troi ein med­dyli­au i beth allem ei wneud yn wahanol y tro nesaf. Dyma’r pum wers all­wed­dol a ddysgom: 

• Brif­fio cynorth­wywyr – mae’n han­fodol fod pobl all­wed­dol ar gael i ateb cwestiy­nau; mae mor bwysig eu briffio’n dryl­wyr ymlaen llaw ynglŷn â beth rydych yn ei ddis­g­wyl ar y diwrn­od a’r prif nege­seuon rydych am eu cyfleu i ymwelwyr. 
• Tei­thi­au wedi’u Ham­seru – mae angen i bawb fynd adref â’u cwestiy­nau wedi’u hateb, fel­ly byd­dwn i’n tre­fnu tei­thi­au ar gyfer amser­au dyn­odedig a gwneud yn siŵr bod ymwel­wyr yn cael rhy­w­faint o amser un-i-un gyda mi a’m part­ner gan mai ni yw’r rhai sy’n gwybod stori’r fferm hon. 
• Tra­cio nif­er­oedd – fe gaw­som anhaw­ster yn cadw gol­wg ar yr union nif­er­oedd o ymwel­wyr am fod y fferm mor agored — roedd rhai pobl wedi gal­lu sleifio i mewn! Fe wnaethom agor rhwng 12 a 4:30pm ac amcangyfrifwn ein bod wedi cael 120 o ymwel­wyr. Y tro nesaf, byd­dwn yn cadw cofn­od gwell o nif­er­oedd ymwel­wyr trwy greu atal­fa wrth y fyned­fa a chofre­stru ymwel­wyr wrth iddynt gyrraedd. 
• Bywio­gi pethau – mae angen i ymwel­wyr gael eu denu i ymweld eto, fel­ly mae’n beth da i edrych ar ffyrdd i fywiogi’ch dig­wyd­di­ad trwy gyn­nal gwei­th­gared­dau newydd yn ogys­tal â chadw rhai o’r nod­wed­dion craidd. Y tro nesaf, rydym yn ystyried cyn­nal cys­tadleuaeth taflu wel­ing­tons a dod ag ysgol bobi leol i mewn i wneud toes, ac adrodd hanes taith grawn i’r dorth. 
• Ffo­tograf­fi­aeth - tyn­nwch lwyth o ffo­tograf­fau a dirprwywch y gwaith hwn i rywun pen­odol fel ei fod yn cael ei wneud. 

Mae Dydd Sul Fferm Agored LEAF yn cyn­nig cyfle gwych i roi yn ôl i’ch cymuned, a pha esgus gwell sydd i’w gael i lanhau’r fferm drwyd­di draw a chael terfyn amser i wei­thio ato. Cyfra­nog­wch, mwyn­hewch a chwifi­wch y fan­er dros Amaethy­d­di­aeth Prydain!